Om jolesongar

Sidan slutten av november har eteren blitt oversvømd med jolemelodiar, både i form av radiobølgjer og (ofte som fylgje av desse) lydbølgjer. Som nemnt i førre innlegg har eg ei meir eller mindre velsigna evne til å stenge ute det eg tykkjer er påtrengjande ved førjulstida, so eg har ikkje blitt lei av jolesongar, og gler meg til mamma finn ut at det er tid for å spele nokon av dei på CD.
Eigentleg burde eg ikkje like jolesongar i det heile. Anten er dei religiøse, eller so er dei søtsuppe, eller so er dei båe delar. Dei har i alle fall særs høg sviskefaktor, noko ogso meisterverk kan få (for ein del av desse songane er jo klassiske meisterverk, i kunstmusikktydinga av klassisk). Med andre ord burde eg, som likar å kalle meg kresen når det gjeld kulturinntrykk (visse unntak finnest, ingen nemnde, ingen gløymde), absolutt ikkje setje pris på jolesongar.
Kan hende var det med dette i bakhovudet at eg meldte meg på straumbrevlista Alternativ Julekalender (http://alternativjulekalender.blogspot.com/). Her får eg kvar dag eit nytt straumbrev med ein lenkje eg kan laste ned ei eller to jolesonger frå ein av Noreg sine unge håpefulle innanfor meir eller mindre alternativ populærmusikk. Ein skulle tru at dette inneheldt sviande oppgjer med heile jolesongsjangeren, men nei: Her har me sentimentalitet i bøtter og spann, berre med nordafjellsdialekt og vokale krumspring, som dei to songane som båe heiter "Hjem Te Jul" signert høvesvis The Beards og Kråkesølv, eller eit jazza arrangement av eit av dei nemnde klassiske sviskene ("Lytt til englesangens ord" med Mathias Eick m.fl.) - for ikkje å snakke om min yndling, som eg høyrer på so ofte at eg kjem til å kunne spele den på slurva når eg er lei av han: Rest of My Life sin versjon av "Sonjas sang til julestjernen"! Den mest kitschy av alle norske jolesvisker, litt ekstra sviska opp med indiesviskesjangertrekk, slik at den vert herleg sviskeskranglete. Nam nam. Side Brok er ein av dei få som utfordrar sjangeren litt, men alt i alt er jo både ribbe og jolesprit ting som høyrer med.
Jola er eit rituale, anten ein vil det eller ikkje. Menneske treng rituale, og rituale treng rituell musikk. Jolesongane appellerar truleg til eit eller anna kulturelt skjema, eller kan hende til og med til eit eige område i hjarnebarken, som får meg til å like dei kjempegodt. So lengje eg set pris på sjølve jola, vil eg nok alltid setje pris på jolesongar ogso.
So får eg heller svelgje kultursnobberiet mitt for nokre veker. Det er eigentleg ganske stas å vere både ganske alvorleg og ganske ironisk når eg gaular ut "julsetjerne, kom til meg".